Apeldoorn is Nederland in het klein

Opnieuw kwam Apeldoorn bij de verkiezingen uit de bus als een uitgesproken doorsneegemeente. Dat was bij de vorige Kamerverkiezingen niet anders. De stemmenpercentages die de verschillende partijen op 15 maart in onze gemeente behaalden, weken maar weinig af van de landelijke uitslagen. Wat dat betreft is Apeldoorn de tegenhanger van Urk. Met 56 procent van de stemmen voor de SGP en slechts 2 procent voor de VVD (landelijk 21%) geeft dat voormalige eiland wel een totaal ander beeld dan de landelijke verkiezingsuitslag.

De partij die in Apeldoorn nog het meest afwijkt van de landelijke cijfers, dat zijn wij. Ook de ChristenUnie zit in Apeldoorn boven het landelijke percentage. Dat zie je het duidelijkst als je het omrekent in Kamerzetels. Op basis van het Apeldoornse stemmenpercentage (3,2) zou de SGP aan vijf zetels in de Tweede Kamer komen. De ChristenUnie zou er zeven krijgen. Voor elke partij dus twee zetels meer dan het nu op het Binnenhof geworden is.

Uddel

Dat Apeldoorn voor onze partij zo’n afwijkend beeld te zien geeft, hebben we vooral te danken aan Uddel. Zonder Uddel komt de SGP in Apeldoorn niet verder dan 2,4 procent. Dat betekent ook dat de verkiezingsuitslag voor de stad Apeldoorn nog meer op  het landelijke patroon lijkt dan dat voor de hele gemeente het geval is.

Niettemin zijn ook voor de gemeente Apeldoorn de overeenkomsten frappant. Ga maar na. De VVD  werd ook hier veruit de grootste partij, met nog een iets hoger stemmenpercentage (0,6 procent hoger) dan landelijk. Wilders doet het in Apeldoorn wat minder dan elders in het land. De PVV kwam hier 1,3 procent lager uit. De SP zit in Apeldoorn precies 1 procent lager. Voor de overige partijen (behalve dan SGP en ChristenUnie) is de afwijking minder dan een half procent!

De SGP haalde dit keer 3.308 stemmen. Dat waren er 361 meer dan bij de vorige Kamerverkiezingen. Het stemmenpercentage bleef echter gelijk. Er waren immers tienduizend kiezers meer opgekomen dan de vorige keer. In totaal ging het in Apeldoorn ditmaal om ruim honderdduizend kiezers. Zo’n hoog aantal werd nooit eerder behaald. Dan moet je in stemmental flink stijgen om gelijk te blijven.

Ook landelijk was dat het beeld van de SGP: duidelijk meer stemmen (22 duizend meer) dan de vorige keer, maar hetzelfde stemmenpercentage en een gelijk aantal zetels.

Raadsverkiezingen

Wat zegt dat alles over de raadsverkiezingen van volgend jaar? Wel wat uiteraard, maar je kunt niet zomaar de aantallen stemmen en de stempercentages overnemen. Bij de raadsverkiezingen is de opkomst meestal lager, doen er minder partijen mee en vaak zijn er in de verkiezingscampagne andere kwesties aan de orde dan wanneer het om de Tweede Kamer gaat.

Ook geldt dat we bij de raadsverkiezingen meestal meer stemmen krijgen dan bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer. Ga maar na. Bij de vorige Kamerverkiezingen, in 2012, kreeg de SGP in Apeldoorn 2947 stemmen. Maar bij de daaropvolgende verkiezingen voor de gemeenteraad waren dat er 3458. Een verschil van meer dan 500. We behaalden toen twee volle raadszetels.

Bij de Kamerverkiezingen van afgelopen maart wisten we (bij een hoge opkomst) ons stemmenpercentage te behouden. Dat geeft hoop voor een goede uitslag bij de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar. Waarschijnlijk is er dan geen sprake van een recordopkomst van de kiezers. Die heeft altijd een nadelige invloed op ons stemmenpercentage. Wel is het onzeker of de Kieswet dan nog ruimte laat voor een lijstcombinatie met de ChristenUnie. In Den Haag wil men die mogelijkheid afschaffen.  

C.S.L. Janse