Apeldoorn moet af van subsidieverslaving

Apeldoorn staat voor een zware opgave. De gemeente moet 30 miljoen euro per jaar bezuinigen. De SGP denkt constructief mee. ,,Apeldoorn moet af van haar subsidieverslaving.”

Apeldoorn heeft elk jaar ruim 500 miljoen euro te besteden. Het grootste gedeelte komt van het Rijk. Van dat bedrag is de gemeente al 350 miljoen euro kwijt aan allerlei wettelijke taken, zoals ambtenaren-salarissen, uitkeringen en de huisvesting van scholen. Het gemeentebestuur kan ‘slechts’ ongeveer 150 miljoen euro naar eigen inzicht besteden. Vooral vanwege de bezuinigingen van het Rijk dalen de inkomsten voor Apeldoorn vanaf 2015 met zo’n 30 miljoen euro per jaar.

De nieuwe coalitiepartijen CDA, VVD, PvdA, D66 en ChristenUnie hebben in mei een collegeconvenant gesloten, waarbij al voor 17 miljoen euro aan bezuinigingen wordt voorgesteld. De raad moet –na een kerntakendiscussie– vaststellen waar de rest (13 miljoen) vandaan moet komen.
 
Logisch, eerst kijken naar de kerntaken?
Fractievoorzitter Henk van den Berge: ,,Klinkt inderdaad logisch. Daar zijn wij ook voor. Het merkwaardige is echter dat de collegepartijen voor die eerste 17 miljoen euro aan bezuinigingen geen kerntakendiscussie voeren. Voor die miljoenen geldt toch ook dat we eerst moeten vaststellen welke overheidstaken het belangrijkst zijn?”

Waar willen de coalitiepartijen in de eerste ronde op bezuinigen?
,,Op vrijwel alle beleidsterreinen. En dat is gezien de omvang van het bezuinigingsbedrag ook bijna onvermijdelijk”, stelt Van den Berge.
,,Er worden echter een aantal merkwaardige keuzes gedaan. Opvallend is bijvoorbeeld dat de coalitiepartijen geen cent willen bezuinigen op sport, terwijl daar jaarlijks door de gemeente 11 miljoen euro aan wordt besteed. Wij vinden dat ook daar moet worden geschrapt.
Verder is het voorstel om ruim 1 miljoen euro in milieu en duurzaamheid te snijden, maar slechts 75.000 euro in kunst en cultuur. Dat is vanuit het oogpunt van de kerntaken van de overheid erg onevenwichtig. Zeker als je ziet dat de gemeente jaarlijks 16 miljoen euro voor kunst en cultuur uittrekt.”

Wat zijn voor de SGP kerntaken?
Van den Berge: ,,Openbare orde en veiligheid, sociaal beleid.” Mulder knikt: ,,En milieu, duurzaamheid, onderhoud van groen en wegen.” ,,Dat wil niet zeggen dat we op deze onderwerpen niet willen snoeien. De vraag is wel hoeveel je waar wilt bezuinigen.”

Waar wil de SGP fors in snijden?
Van den Berge: ,,De gemeente moet afslanken en taken afstoten. Er is minder geld voor nieuwe plannen, dus zijn er bijvoorbeeld ook minder ambtenaren nodig voor het ontwikkelen van nieuw beleid.
De SGP wil ook het mes zetten in de subsidies. Apeldoorn geeft hier per jaar 47 miljoen euro aan uit. De bedragen lopen uiteen van een paar honderd euro voor een zangvereniging tot miljoenen voor grootverbruikers als Coda, Orpheus en Accres dat de gymzalen en zwembaden beheert.
De SGP wil het subsidiebedrag flink verlagen. Degenen die straks minder geld krijgen, zullen dat niet leuk vinden, maar het is onvermijdelijk. Mensen zullen zelf meer moeten gaan betalen voor bepaalde activiteiten.
Orpheus krijgt bijvoorbeeld elk jaar 3,5 miljoen euro. De gemeente legt op ieder toegangskaartje 24 euro bij. Dat moet veranderen. Van de bezoekers zijn er velen die best hun eigen kaartje kunnen betalen.
Ook bij sportverenigingen zal de eigen bijdrage voor in ieder geval de volwassen leden omhoog moeten. Het plan om sportverenigingen verantwoordelijk te maken voor het onderhoud van sportvelden spreekt ons erg aan. Sport en kunst kijken vaak direct naar de overheid als het om geld gaat. We moeten af van de subsidieverslaving in Nederland.”

Is er iets wat jullie willen ontzien?
Van den Berge: ,,Ja, het minimabeleid. Vanuit het oogpunt van christelijke naastenliefde wil de SGP daar niet op bezuinigen. De overheid moet immers een schild voor de zwakken zijn. Er moet voor het minimabeleid zelfs geld bij. Niet om individuele mensen meer te geven. Maar door de recessie kloppen meer burgers aan om hulp.
We hopen dat er een meerderheid is om het minimabeleid op het huidige niveau te houden. Maar of dat gaat lukken, is de vraag, want de coalitiepartijen opperen hier bij de kerntakendiscussie de mogelijkheid van een stevige bezuiniging.”

Ruimte voor nieuw beleid?
Mulder: ,,Dat zal niet eenvoudig zijn. Bij wegenonderhoud moet er echt geld bij. De gemeente heeft daar jarenlang te weinig aan uitgegeven. De SGP heeft daar meermalen op gewezen. De wegen zijn door de strenge winter én door slecht onderhoud helemaal aan gort gereden.
Stellen we noodzakelijk onderhoud nog langer uit dan kost dat Apeldoorn straks in de toekomst nog veel meer geld.”

Is Apeldoorn voldoende voorbereid op zwaar weer?
Mulder: ,,Nee. Apeldoorn heeft de afgelopen jaren regelmatig geld uit de reserves gehaald om de begroting sluitend te maken. De SGP heeft daar meermalen tegen geprotesteerd. Tevergeefs. Nu krijgen we de rekening gepresenteerd.”

Het college wil burgers meer inschakelen.
Van den Berge kijkt zuinig. ,,Het college zegt veel vertrouwen te hebben in ,,de veerkracht van de samenleving” en ,,het probleemoplossend vermogen van burgers”.
Prima om burgers meer verantwoordelijkheden te geven. Daar pleiten wij al langer voor. Het is goed dat mensen zelf hun eigen stoep vegen en onkruidvrij maken. Maar het is wel opvallend dat de coalitiepartijen nu vanwege de bezuinigingen zo sterk insteken op de inzet van de inwoners. Ik kan mij voorstellen dat burgers denken: nu hebben ze mij zeker nodig.”
Mulder: ,,De coalitiepartijen willen de dorps- en wijkraden meer verantwoordelijkheden geven. Zij moeten bepaalde taken van de gemeente overnemen, maar wij vrezen dat ze daar niet genoeg geld voor krijgen.”

Gemakkelijk om als niet-collegepartij te bezuinigen?
Mulder: ,,Je kunt je er met een Jantje van Leiden vanaf maken en alleen kritiek leveren. Wij nemen onze verantwoordelijkheid en zullen ook zelf met voorstellen komen.”

Kunnen burgers een steentje bijdragen?
Van den Berge: ,,Zeker. Inspraak is belangrijk. Geef je mening over de bezuinigingen. De SGP roept burgers, diaconieën en organisaties als Diakonia op daar gebruik van te maken. Het is gemakkelijk kritiek te hebben. Beter is constructief mee te denken.”

Gerard ten Voorde