Grondbedrijf administratief op orde

Jarenlang hebben we er als SGP-fractie op aangedrongen om ook een helder overzicht te krijgen van de “niet in exploitatie genomen gronden” (NIEGG). Dit jaar voor het eerst bevatte het Meerjaren Perspectief van het Grondbedrijf (MPG) een dergelijk overzicht. Het Grondbedrijf lijkt daarmee administratief min of meer op orde. Dat wil echter nog niet zeggen dat het goed gaat met het Grondbedrijf.

In algemene zin is de SGP positief over de MPG 2015. De transparantie over de huidige situatie van het grondbedrijf is weer verder verbeterd. Het is ook helder verwoord in het MPG, hoewel de materie lastig te doorgronden blijft. We zijn blij dat een groot deel van de aanbevelingen die de controller vorig jaar deed, door het college zijn opgepakt, en dat die toezegging er ook nu weer ligt t.a.v. de aanbevelingen van nu. Niettemin heeft de SGP wel zorgen op een paar punten Die zorgen hebben we gedeeld met de rest van de raad en het college.

Vorig jaar vroegen we aandacht voor het kwalitatief woningbouwprogramma (een juiste balans tussen duur en goedkoop, tussen huur en koop, e.d.) Dat is opgepakt, en dat heeft geleid tot een verschuiving van de programmering, van duur naar goedkoper. Wij hadden ook gevraagd om concreet te kijken naar de effecten van de extramuralisering van de zorg. Ouderen komen minder snel in zorginstellingen, blijven langer in zorgwoningen of in de eigen woning. Omdat daar in het MPG niet expliciet op wordt ingegaan, is de vraag opnieuw voorgelegd. Tevens is daar de vraag aan toegevoegd of dat ook consequenties heeft voor het kwantitatieve woningbouwprogramma.

Dan de NIEGG. We hebben als SGP al een aantal jaren gevraagd om een helder inzicht in de NIEGG, in de waarde ervan en in de risico’s die het bezit ervan met zich meebrengt. We zijn blij dat we dat inzicht nu eindelijk hebben. Maar het is daarmee ook heel duidelijk geworden dat we zo snel mogelijk een groot deel daarvan moeten zien te verkopen. Het levert ons niets op, maar kost ons wel geld, nl. rente, en wel 1,2 M€ per jaar. Wij steunden vorig jaar de oproep van de controller om dat bedrag niet te laste te laten komen van de Algemene Reserve van het Grondbedrijf (ARG), maar van de reguliere begroting. De controller meldt nu dat dit voorstel is overgenomen. Dat is echter in de MPG 2015 nog niet expliciet te lezen. Op mijn vraag bevestigde de wethouder echter dat dit vanaf 2016 inderdaad de bedoeling is.

Deze keer maakt de SGP zich vooral zorgen over het planoptimisme dat nu al weer uit de MPG naar voren lijkt te komen. Dat blijkt uit de zogenaamde ‘reguliere’ herzieningen (oftewel bijstellingen in positieve zin) van eerder genomen verliesvoorzieningen. Voor de in exploitatie genomen gronden (IEGG) moest dit jaar, als gevolg van een neerwaartse bijstelling van de grondprijzen, een afboeking worden gedaan van 12 M€. Toch blijkt uit de MPG dat er slechts een netto afboeking heeft plaatsgevonden van 1,2 M€. Dit wordt veroorzaakt door bijstellingen van de uitkomst van een fors aantal exploitaties. Voor een deel zijn die concreet onderbouwd door het schrappen van bepaalde voorzieningen, maar voor een ander deel door een wijziging in de fasering van de verkoop in de komende jaren, oftewel een optimistischer planning (met name voor Zuidbroek en de Ecofactorij). En dat lijkt gebaseerd te zijn op het feit dat we dit jaar iets meer hebben verkocht dan we verwacht hadden. Daarom is de vraag aan de wethouder voorgelegd of dit realistisch is, of dat we ons nu meteen al weer rijk rekenen? Volgens de wethouder is dit niet het geval; volgens hem zijn de reguliere bijstellingen (in positieve zin) ook voor een groot deel het gevolg van verlaging van het rentepercentage, waarmee wordt gerekend.

De SGP is het eens met de constateringen en aanbevelingen van de controller. Onze fractie vindt met hem dat er op korte termijn duidelijkheid moet komen over de situatie in Haven Centrum en over het perspectief van de kantorenmarkt, met daaraan gekoppeld de toewijzing van de vorig jaar genomen verliesvoorziening aan concrete projecten. Op onze vraag geeft de wethouder aan dat er wel nog dit jaar meer duidelijkheid komt over Haven Centrum, maar dat de kantorenmarkt voor het college geen hoge prioriteit heeft (omdat de gemeente al haar grond voor kantoren inmiddels heeft afgewaardeerd).

Tijdens de politieke markt werd door veel fracties aandacht gevraagd voor de zorgelijke situatie van de ARG. Door een nadelig resultaat van het grondbedrijf over 2014 moest daar ook dit jaar weer 6,9 M€ uitgenomen worden. Er resteert nu een ARG van slechts 7,2 M€, terwijl er, gelet op de risico’s voor de komende jaren, rond de 30 miljoen in zou moeten zitten. Uiteraard is ook de SGP niet blij met deze stand van de ARG. Echter, die aanvullen vanuit een even lege Algemene Reserve van de gemeente heeft weinig toegevoegde waarde. Beter is het om de risico’s te beheersen. En verder blijft het hopen op het aantrekken van de markt, voor woningen en bedrijven; dat is het enige wat echt geld in het laadje brengt.

Evert Mulder
Fractievertegenwoordiger