6 februari 2015
SGP: Vrije koopzondagen in Apeldoorn is triest
Een triest besluit. Een meerderheid van de gemeenteraad in Apeldoorn heeft definitief besloten om winkeliers in de gelegenheid te stellen elke zondag hun deuren te openen. ,,Dit voorstel raakt ons in het hart”, aldus SGP-raadslid Jan Kloosterman.
De gemeenteraad boog zich donderdag 29 januari over een initiatiefvoorstel van D66, VVD, PvdA, GroenLinks en Leefbaar Apeldoorn om elke beperking van de zondagsopenstelling van winkels op te heffen.
Een ruime meerderheid (24 van de 39 zetels) stemde in met het voorstel. ,,Apeldoorn wordt hiermee de 21e eeuw ingetrokken”, aldus de PvdA. Het voorstel kreeg ook steun van PSA (afsplitsing van de SP) en de ouderenpartij VSP. Winkels in de stad, maar ook in de wijken, mogen daarmee voortaan op zondag van 12 tot 18 uur open zijn. In de dorpen en op recreatieterreinen geldt een openingstijd tot 22.00 uur.
De twee collegepartijen CDA en ChristenUnie stemden tegen, net als Gemeentebelangen, SGP en Partij voor de Dieren. De SGP vroeg om een hoofdelijke stemming, waarbij elk raadslid zich persoonlijk moet uitspreken over het voorstel. Niet één raadslid stemde afwijkend van zijn fractie.
Klemmend beroep
De SGP deed in de raadsvergadering een klemmend beroep op elk raadslid niet in te stemmen met het voorstel. ,,Op elk gemeenteraadslid rust een grote persoonlijke verantwoordelijkheid”, aldus SGP’er Kloosterman.
In zijn stemverklaring (zie hieronder voor de volledige tekst) gaf hij nog één keer ,,het diepste motief” van de SGP weer tegen deze aantasting van de zondagsrust. ,,Gods liefdesgebod is hierbij in het geding.” De SGP’er wees de raad erop dat er zegen rust op het houden van Gods geboden, maar dat de Heere Zijn zegen niet verbindt aan een overtreding daarvan.
CU en SGP dienden samen een motie in om voor winkeliers elke vorm van dwang te voorkomen bij de openstelling op zondagen. Huurders in bijvoorbeeld winkelcentrum Alexandrium in Rotterdam werden onlangs via een huurcontract gedwongen hun winkels op zondag te openen.
Wethouder Prinsen (D66) stelde zich echter terughoudend op. De wethouder economische zaken ziet hierin geen taak voor de overheid. Bovendien zou dit volgens hem teveel ambtelijke capaciteit kosten.
Een tekstuele aanpassing van de motie kon de wethouder niet overtuigen. Ook een poging van burgemeester Berends (CDA) om hem over de streep te trekken, lukte niet. Uiteindelijk zegde de wethouder min of meer toe oog te zullen hebben voor deze problematiek. Daarop trokken CU en SGP hun motie in.
Inspraak
Het besluit de koopzondagen vrij te geven is de afronding van een langdurig proces. De gemeenteraad organiseerde verschillende inspraakrondes, waarvan voor- en tegenstanders, burgers, bedrijven én kerken gebruik maakten. Op het voorstel zijn circa 400 inspraakreacties binnengekomen. Verreweg de meesten hadden vooral principiële bezwaren.
Ondernemers in de binnenstad hebben al aangegeven vooralsnog één keer per maand gebruik te maken van de zondagsopenstelling. Deze zou dan worden gekoppeld aan een evenement. Veel supermarkten, de meeste winkels op De Voorwaarts en waarschijnlijk ook verschillende bouwmarkten gaan echter al wel elke zondag open.
Stemverklaring SGP over koopzondagen
Bij de stemming over het voorstel dat de winkeliers zelf mogen beslissen of zij op zondag hun winkel opendoen, legde de SGP-fractie de volgende stemverklaring af:
Vanavond ligt er een zwaarwegend punt ter besluitvorming voor. Voor de SGP-fractie gaat het om een beslissing die het hart raakt. Gods goede gebod is in het geding. Het appèl om daar niet tegen in te gaan, leggen we elk raadslid aan het hart.
Meerdere keren zijn alle argumenten gewisseld. De SGP heeft sociale, economische, maatschappelijke en principiële argumenten tegen dit voorstel ingebracht. Er zijn ook praktische bezwaren geuit. En hoewel mijn fractie deze ook ziet, zijn deze bezwaren voor ons niet de grond om tegen het voorstel van de verruiming van winkeltijden te zijn. Het huidige voorstel kan gezien worden als een uitkomst van de collegeonderhandelingen. Het is een keuze geweest om geen inhoudelijke coalitieafspraken te maken over de winkeltijdenverordening en dit thema een vrije kwestie te laten zijn. Daarmee was de weg voor openstelling van winkels op elke zondag vrij omdat na de gemeenteraadsverkiezingen al duidelijk was dat een raadsmeerderheid de verruiming van de winkeltijden op zondag zou steunen.
Een ander bezwaarpunt is dat de SGP-fractie het geen goede zaak vindt dat de kosten voor de openstelling van de parkeergarages met gemeenschapsgeld betaald gaan worden.
In onze stemverklaring wil de SGP-fractie nog één keer het diepste motief ter overweging meegeven. Het vierde gebod van de Tien Geboden roept ons mensen op om de zondag op een goede manier te gebruiken. Ten diepste gaat het om een liefdesgebod. Het dienen van God heeft echte vrijheid als basis. Het doel is om die dag in de dienst van God te besteden en als mens weer op adem te komen door te rusten. En dan is de zondag een zegen. In het Oude Testament was dat de sabbat. In het Nieuwe Testament is dat de zondag geworden.
Op diverse plaatsen in de Bijbel wordt gesproken over de bedoeling en invulling van de zondag. In Exodus 16 en Leviticus 23 bijvoorbeeld. In dat laatste hoofdstuk staat dat de zondag een feestdag mag zijn met volledig rust, heilige samenkomsten waarop geen werk gedaan mag worden. Ook wordt aangegeven dat de geldigheid van dit gebod tijdloos is en voor alle woongebieden en elke generatie geldt. De zondag is ook een dag waarop in veel kerken gebeden wordt voor de plaatselijke overheid.
De bedoeling en richting van het gebod is gericht op het welzijn voor alle mensen. Welzijn in zowel tijdelijk opzicht als ook in geestelijk opzicht. Dat kan alleen als we God in liefde dienen. De keerzijde is dat God Zijn zegen niet wil verbinden aan het overtreden van Zijn geboden.
Het vrijgeven van alle zondagen voor koopzondagen gaat nadrukkelijk tegen Gods gebod in. En dat weegt zeer zwaar bij de stemming. Daarom berust bij elk gemeenteraadslid een grote persoonlijke verantwoordelijkheid. Het gaat in de stemming om de keuze om wel of niet gehoorzaam te zijn aan Gods heilzame gebod. Voor God en mensen. Om die reden vraagt de SGP-fractie om een hoofdelijke stemming.